Verbod op Russische staatsmedia op gespannen voet met vrijheid van meningsuiting

Verdieping

De Europese Unie weert sinds kort bijna volledig de Russische staatsmedia RT (Russia Today) en Sputnik. De EU heeft RT en Sputnik tijdelijk verboden op tv, via de satelliet, via het internet, op online platforms en via apps. Internetproviders die geen gehoor geven aan de blokkade, plegen een strafbaar feit. 

Het College voor de Rechten van de Mens veroordeelt de Russische inval in Oekraïne, en onderkent in het algemeen de potentieel ontwrichtende gevolgen van desinformatie voor samenlevingen.  

Tegelijkertijd heeft het College zorgen over de proportionaliteit van het algehele verbod. Het verbieden van RT en Sputnik is een zeer verregaande inbreuk op de vrijheid van meningsuiting. Het raakt niet alleen het recht om informatie te verspreiden, maar ook het recht om informatie te vergaren en te ontvangen.  

Dit recht is niet absoluut, maar als er inbreuk op gemaakt wordt, moet deze inbreuk een legitiem doel dienen en noodzakelijk en proportioneel zijn. Het College begrijpt de wens van de Europese regeringen om desinformatie over de oorlog in Oekraïne tegen te gaan, maar signaleert dat een gedegen afweging van de proportionaliteit vooralsnog ontbreekt.