Onbeperkt stemmen met Eelco Hosman
Volgens het VN-verdrag handicap moet stemmen toegankelijk zijn voor iedereen. Artikel 29 van het VN-verdrag stelt een aantal concrete eisen aan de toegankelijkheid van de verkiezingen. Zo moeten de stemprocedures, -faciliteiten en voorzieningen ‘adequaat, toegankelijk en gemakkelijk te begrijpen en te gebruiken zijn’.
Vooral het kunnen meenemen van iemand die je vertrouwt, is van belang voor mensen die hulp nodig hebben bij het uitbrengen van hun stem. Dat onderschrijft Eelco Hosman, die vanwege zijn visuele beperking altijd door iemand anders zijn keuze moet laten invullen.
Uitgeschreven tekst
Eelco Hosman (ervaringsdeskundige): "Ik ben een keer geweigerd, één keer. Er is een keer geweest dat ze dachten: ‘je mag geen ondersteuning hebben’. Toen is mijn begeleider een klacht gaan indienen en toen zei de gemeente dat ze wel had moeten helpen. Dus de volgende keer kon het weer wel. Maar dat moet ergens duidelijk staan. Dat staat nu ook wel in de handleiding, maar ze moeten zoveel doorlezen dat ze het misschien wel over het hoofd zien.
Ik ben Eelco Hosman, ik woon in Huizen en ik heb een visuele beperking, bijna blind. En ik heb een geleidehond: Elle, een witte labrador. Als ik op pad ga, ga ik met de geleidehond. Die zorgt ervoor dat ik veilig van A naar B kom. Ik moet zelf wel de weg kennen, maar zij zorgt ervoor dat ik nergens tegenaan loop.
Je wilt zoveel mogelijk wat je kan zelf doen, zo min mogelijk afhankelijk van een ander. Alleen bij dingen waar je echt hulp bij nodig hebt, ga je dat vragen. Omdat je het toch fijn vindt om je eigen dingen te doen.
Ik vind het belangrijk omdat je dan je stem kan laten horen, op wie je stemt. Dat je kunt zeggen hoe het is voor mensen met een beperking. Ze hebben er dan geen ervaring mee, maar dat kun je ze vertellen waar ze rekening mee moeten houden en wat ze allemaal aan moeten passen. Het zijn vaak mensen die het helemaal niet weten. Die wel aan de knoppen zitten maar helemaal geen ervaring hebben.
Op de computer doe je wel de stemwijzer. Dan ga je kijken naar wat de partijen zeggen. Past het een beetje bij me? En soms staat het wel in een verkiezingsprogramma. Maar die zijn veel te lang hoor, die programma’s. Dus zo’n stemwijzer invullen is veel gemakkelijker dan al die programma’s. Meestal kom je binnen en dan heb je zo’n balie waar mensen achter zitten en waar je dan je stempas moet geven en je legitimatie. Daar moet je eerst langs en daarna ga je naar het hokje meestal.
Ik heb wel hulp nodig van iemand die even meegaat het hokje in om wat aan te kruisen. Nu geef je je stemgeheim toch een beetje bloot aan diegene. Dus dan moet ik tegen diegene zeggen waar ik op wil stemmen en op wie. Heel zachtjes natuurlijk zodat niemand het hoort. Maar ik zou wel graag een verbetering willen. Misschien een spraakcomputer in de toekomst. Als het ooit mogelijk wordt met alle veiligheid en alles."
Alt-tekst
Op deze verkiezingsdag volgen we ervaringsdeskundige Eelco Hosman. We starten bij hem thuis waar hij zichzelf en zijn assistentiehond klaarmaakt om naar het stembureau te gaan. Daarna volgen we hem op weg naar het stembureau, lopend op straat en daarna in de bus. In het stembureau zien we dat hij gaat stemmen met assistentie van een stembureaumedewerker.