Week van de toegankelijkheid: iedereen heeft recht op vrijetijdsbesteding

Verdieping

Iedereen moet naar eigen keuze zijn vrije tijd kunnen invullen en zonder belemmeringen een museum, theater of bioscoop kunnen bezoeken. Er zijn veel goede initiatieven om de toegankelijkheid van vrijetijdsbestedingen voor mensen met een beperking te verbeteren. Toch krijg je nog veel te maken met obstakels als je een beperking hebt. 

Tijdens de Week van de toegankelijkheid van 7 tot en met 11 oktober vragen belangenorganisaties aandacht hiervoor. Het onderwerp staat ook op de agenda van het College voor de Rechten van de Mens. Op 3 december publiceert het zijn jaarlijkse rapportage over de naleving van het VN-verdrag handicap. De toegankelijkheid van vrijetijdsbesteding is daarin één van de thema's.

Tekst: Iedereen moet leuke dingen kunnen doen

Wat speelt er?

Er zijn verschillende goede initiatieven om de toegankelijkheid van vrijetijdslocaties in Nederland te verbeteren. Een voorbeeld hiervan is het project Natuur voor iedereen van Natuurmonumenten samen met belangenorganisaties. Daarnaast willen HandicapNL en de stichting No Restrictions Party Unlimited festivals toegankelijk maken voor mensen met een beperking. Dankzij hun inzet opende Zwarte Cross het eerste festivalhotel voor mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking. Ook worden musea steeds beter toegankelijk. Dit als gevolg van initiatieven zoals de jaarlijkse RAAK Stimuleringsprijs en het project Onbeperkt Eropuit van de Zonnebloem.

Ondanks de goede initiatieven, kan je nog steeds te maken krijgen met obstakels als je naar een museum, theater of bioscoop wilt gaan. Soms kan je alleen via een trap naar binnen, zijn de toiletten niet toegankelijk of zijn de gangpaden niet vrij of te smal. Ook is (online) informatie over vrijetijdsbesteding niet altijd beschikbaar of toegankelijk. Zo geven reisorganisaties niet altijd duidelijk aan of een hotel rolstoeltoegankelijk is.

Wat heeft dit met mensenrechten te maken?

Iedereen wil volwaardig kunnen meedoen aan de samenleving, of je nu een beperking hebt of niet. Dat betekent ook dat je jouw vrije tijd moet kunnen invullen zoals je dat zelf wilt. 

Op 14 juli 2016 is daarom het VN-verdrag handicap in werking getreden in Nederland. Dit verdrag moet ervoor zorgen dat de samenleving toegankelijk wordt voor mensen met een beperking. Artikel 30 van dit verdrag gaat over deelname aan het culturele leven, recreatie, vrijetijdsbesteding en sport. Op grond hiervan moet de overheid passende maatregelen nemen om de toegankelijkheid te verbeteren van bijvoorbeeld media, theaters, musea, bioscopen en bibliotheken.

Naar aanleiding van het verdrag is in de Wet gelijke behandeling op grond van handicap of chronische ziekte (WGBH/CZ) vastgelegd dat bedrijven hun goederen en diensten toegankelijk moeten aanbieden. Zij moeten doeltreffende aanpassingen verrichten als dat nodig is, zoals zorgen voor een oprijplank voor klanten in een rolstoel. Ook moeten zij hulphonden toelaten. Als je meemaakt dat een bedrijf niets doet om ervoor te zorgen dat het gebouw of een product toegankelijk is voor jou, dan kan je het College voor de Rechten van de Mens vragen om een oordeel daarover. 

Wat doet het College?

Het College is toezichthouder op de implementatie van het VN-verdrag handicap. Jaarlijks publiceert het een rapportage met de stand van zaken en aanbevelingen aan de overheid op het gebied van de naleving van het verdrag. Dit jaar brengt het College een rapportage uit over de toegankelijkheid van goederen en diensten. In dit rapport besteedt het aandacht aan onder meer cultuur, recreatie en vrijetijdsbesteding. Het rapport verschijnt op 3 december 2019, de Internationale dag van mensen met een beperking.

Discriminatie melden of vragen om een oordeel

Als je vanwege je beperking geen toegang krijgt tot bepaalde goederen en diensten, dan kan er sprake zijn van discriminatie. Als je dit meemaakt, dan kan je dit bij het College melden