Bedrijven verplicht om tegen kinderarbeid op te treden
Verdieping
Op 7 februari 2017 heeft de Tweede Kamer het wetsvoorstel Zorgplicht Kinderarbeid aangenomen. Dit wetsvoorstel verplicht bedrijven in Nederland een verklaring op te stellen waarin staat dat zij zich inspannen om kinderarbeid te voorkomen. Dit betekent dat zij moeten onderzoeken of de producten of diensten die zij verkopen tot stand zijn gekomen met behulp van kinderarbeid. En dat zij maatregelen moeten nemen om te voorkomen dat zij zulke producten en diensten in Nederland op de markt brengen. Als blijkt dat een bedrijf zijn verplichtingen onvoldoende nakomt, kan een bestuurlijke boete worden gegeven. Bedrijven die meerdere keren zijn beboet kunnen strafrechtelijk vervolgd worden. Dit voorstel is van toepassing op alle bedrijven die in Nederland goederen en diensten verkopen.
Wat heeft dit wetsvoorstel met mensenrechten te maken?
In verschillende mensenrechtenverdragen staat dat kinderarbeid verboden is.
Kinderen hebben het recht beschermd te worden tegen gedwongen werk. En tegen het doen van werk dat gevaarlijk of schadelijk voor de gezondheid is. Dit staat in het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (artikel 32). Bovendien moet er voldoende tijd overblijven voor onderwijs, spelen en rust. Het verbod van kinderarbeid staat ook in een aantal verdragen van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO 138 en 182).
Bedrijven moeten mensenrechten respecteren. Niet alleen in hun eigen bedrijf. Zij moeten er ook op letten dat hun leveranciers of de producenten van hun producten of diensten mensenrechten respecteren. Een aantal internationale organisaties hebben de verantwoordelijkheden van bedrijven voor mensenrechten verder omschreven. Zo staat in richtlijnen van de Verenigde Naties dat bedrijven moeten voorkomen dat mensenrechten worden geschonden. Ook moeten zij mogelijk negatieve gevolgen van hun handelen voor mensenrechten aanpakken. Volgens deze richtlijnen moeten bedrijven mensenrechten risico’s in kaart brengen en verminderen. Ook in de OESO richtlijnen voor multinationale ondernemingen staat dat bedrijven aandacht moeten hebben voor mensenrechten.
De Nederlandse overheid probeert kinderarbeid al te bestrijden door afspraken te maken met bedrijfssectoren en maatschappelijke organisaties over internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO-convenanten). Het wetsvoorstel Zorgplicht Kinderarbeid sluit bij bovengenoemde initiatieven aan.
Wanneer treedt de wet in werking?
Het wetsvoorstel moet eerst nog door de Eerste Kamer worden goedgekeurd. Daarna pas treedt de wet in werking. Het voorbereidend onderzoek van de Eerste Kamer vindt plaats op 7 maart 2017.