Burgeractivist Mpanzu Bamenga wint MensenrechtenMens 2021

Op vrijdag 10 december – de Internationale Dag van de Mensenrechten – heeft het College de jaarlijkse mensenrechtenprijs uitgereikt aan de Eindhovense burgeractivist Mpanzu Bamenga. Hij ontving de prijs MensenrechtenMens 2021 voor zijn strijd tegen etnisch profileren.

Beeld: ©Het College voor de Rechten van de Mens
Eindhovense burgeractivist Mpanzu Bamenga wint de titel MensenrechtenMens 2021

Over Mpanzu Bamenga

De 36-jarige Bamenga werd in 2018 op het vliegveld van Eindhoven bij controle door de Koninklijke Marechaussee onterecht gezien als verdachte en niet-Nederlander. Hij spande met mensenrechtenorganisaties een rechtszaak aan tegen de Staat. Inmiddels geeft de Koninklijke Marechaussee aan te stoppen met etnisch profileren.

Meer over nominatie MensenrechtenMens 2021 van Mpanzu Bamenga

Etnisch profileren

Met het inzetten van risicoprofielen van mensen willen de Belastingdienst, Koninklijke Marechaussee en gemeenten snel, efficiënt en consistent controle- en handhavingsbevoegdheden uitoefenen. Overheidsinstanties horen mensen aan te spreken naar aanleiding van hun gedragingen, en niet op basis van etnische kenmerken of afkomst. Toch gebeurt dit laatste in de praktijk wel.

Etnisch profileren heeft veel negatieve gevolgen, zowel voor mensen die ermee te maken krijgen als voor de samenleving als geheel. Het vergroot stigmatisering van bepaalde bevolkingsgroepen, en maakt dat mensen zich vernederd, onveilig en in hun waarde aangetast voelen. Bovendien wakkert het wantrouwen in overheidsinstanties aan en doet het afbreuk aan het vertrouwen in de rechtsstaat. Daarmee is deze vorm van discriminatie een ernstige schending van de mensenrechten.

Over MensenrechtenMens 2021

Jaarlijks reikt het College voor de Rechten van de Mens de titel MensenrechtenMens uit als aanmoediging voor denkers en doeners die zich op bijzondere wijze inzetten voor mensenrechten. Dit jaar zet het College voortrekkers in de schijnwerpers met een effectieve aanpak tegen racisme.

Andere kanshebbers en eerdere winnaars

De twee andere kanshebbers waren Lida van den Broek uit Peize, oprichter van Kantharos, een bureau gespecialiseerd in etnische diversiteit en Marjorie Malbons uit Rotterdam van Stichting MAIT voor schuldhulpverlening en budgetcoaching.

Eerder won Laura van de Beek voor het bevorderen van het stemrecht van jongeren (2020)Fairspace voor het tegengaan van straatintimidatie (2019) en Edo Paardekooper voor zijn strijd tegen dakloosheid (2018) deze prijs.

Bewustwording over het verbod op racisme

In artikel 1 van de Grondwet staat dat discriminatie op grond van ras is verboden. Een belangrijk thema, want ondanks het discriminatieverbod is achterstelling door racisme nog altijd aan de orde. Van de arbeids-, woningmarkt, sport en het onderwijs tot de openbare ruimte en overheid. Meer dan veertig nominaties onderstrepen nogmaals de urgentie van een oplossing voor dit diepgewortelde probleem.