Hoogste bestuursrechter: uitstel gezinshereniging niet toegestaan

De staatssecretaris van Asiel en Migratie mag gezinshereniging van mensen met een asielstatus niet uitstellen. Dit oordeelde de Raad van State vandaag. Als de staatssecretaris een nareisaanvraag heeft goedgekeurd, moet hij ervoor zorgen dat gezinsleden direct een visum kunnen krijgen. Zij hoeven niet langer te wachten tot er een passende woning vrijkomt.  

Kinderen in ter Apel

Waar gaat de uitspraak over?

De uitspraak gaat over de vraag of de zogenoemde ‘nareismaatregel’ in overeenstemming is met het nationale en Europese recht. De maatregel is onderdeel van het asielakkoord dat het kabinet op 26 augustus 2022 sloot om de opvangcrisis op te lossen. Als gevolg van de maatregel kregen gezinsleden na goedkeuring van de nareisaanvraag niet direct toegang tot Nederland. De maatregel hield in dat zij hun visum pas op konden halen als een woning was toegewezen aan de asielstatushouder of na een maximale periode van zes maanden. Als een woning beschikbaar is hoeven de nareizende gezinsleden niet in een opvanglocatie te verblijven. 

Volgens de staatssecretaris is de maatregel noodzakelijk om ervoor te zorgen dat iedereen op een menswaardige manier opgevangen kan worden. Verschillende rechtbanken oordeelden de afgelopen maanden dat het op deze manier uitstellen van daadwerkelijke gezinshereniging niet in overeenstemming is met het nationale en Europese recht. 

Wat zegt de hoogste bestuursrechter?

De Raad van State is het eens met het oordeel van de rechtbanken. Volgens de hoogste bestuursrechter is de maatregel om verschillende redenen onwettig. Zo bestaat er geen wettelijke basis voor de maatregel in het Nederlandse recht en schendt de maatregel de Gezinsherenigingsrichtlijn. Volgens de Raad van State kan het recht op gezinshereniging ‘niet los worden gezien van de mogelijkheid om dat daadwerkelijk uit te oefenen'. De rechter is er niet van overtuigd dat het uitstellen van daadwerkelijke gezinshereniging noodzakelijk en geschikt is om de opvangcrisis op te lossen.  

Wat vindt het College?

Het College heeft direct nadat er overeenstemming was bereikt over het asielakkoord, net als vele maatschappelijke organisaties en adviesorganen, aangegeven dat het uitstellen van gezinshereniging de rechten van statushouders schendt. Ook de rechtbanken lieten geen twijfel bestaan over de onrechtmatigheid van de maatregel. Toch heeft het kabinet ervoor gekozen om vast te houden aan de nareismaatregel en daarmee het recht willens en wetens terzijde geschoven. Het College maakt zich grote zorgen over deze omgang met bindende wet- en regelgeving die aan mensenrechten raakt, en zal onverkort blijven wijzen op de plicht daaraan te allen tijde te voldoen.