Onbeperkt stemmen op het gebarentalig stembureau bij het College voor de Rechten van de Mens

Tijdens de verkiezingen voor de Provinciale Staten en waterschappen is er in het gebouw van het College voor de Rechten van de Mens een stembureau waar de Nederlandse Gebarentaal (NGT) de voertaal is. Niet alleen mensen met een auditieve beperking kunnen er stemmen, maar alle Utrechters boven de 18 zijn er welkom om op woensdag 15 maart hun stem uit te brengen. 

Beeld: ©College voor de Rechten van de Mens

Toegankelijke verkiezingen 

Het recht om te stemmen is een belangrijk mensenrecht. Verkiezingen moeten dus voor iedereen toegankelijk zijn, ook voor mensen met een beperking. Zij moeten net als iedereen zonder obstakels en zo zelfstandig mogelijk kunnen stemmen.  In het VN-Verdrag handicap staan hierover een aantal duidelijke eisen. Ook de Kieswet bevat regels over stemmen en toegankelijkheid.  

Aanpassingen 

Het is belangrijk dat alle stembureaus aanpassingen hebben die het voor mensen met een beperking mogelijk maken dat ze zo zelfstandig mogelijk kunnen stemmen. Zonder dat iemand de deur voor je hoeft open te doen of je een drempel over moet tillen. Denk bijvoorbeeld aan verlaagd schrijfblad voor mensen in rolstoel. En een leesloep voor mensen met een visuele beperking. Ook moeten mensen die door een lichamelijke beperking niet zelfstandig kunnen stemmen, hulp krijgen in het stemhokje.   

Stembureaus moeten aanpassingen hebben die het voor mensen met een beperking mogelijk maken zo zelfstandig mogelijk te stemmen

Uitgeschreven tekst

Lisa Hinderks (plaatsvervangend voorzitter stembureau): "Dit is een gebarentaal-toegankelijk stembureau voor doven en slechthorenden. Het wordt geleid door alleen maar dove mensen. Dat is hartstikke leuk." 

Marjolein Swaanenburg-van Roosmalen (Collegelid van het College voor de Rechten van de Mens): "Normaal is het een zittingszaal waar mensen komen met discriminatieklachten. Maar vandaag is de zittingszaal ingericht als stembureau door de gemeente Utrecht."  

Benny Elferink (voorzitter stembureau): "Vandaag ben ik de voorzitter van het stembureau dus ik zorg ervoor dat alles goed verloopt. Volgens de regels. En dat de protocollen worden gevolgd. En dat doen we met een heel team." 

Lisa Hinderks: "In dit stembureau kan iedereen gebaren. En dat is gemakkelijk voor de communicatie. Het is gelijkwaardig. Maar het is ook leuk voor horende mensen. Die maken ook eens kennis met gebarentaal op die manier. Dus daarom is dit stembureau zeker wel bijzonder."

Marjolein Swaanenburg-van Roosmalen: "Het uitbrengen van je stem is de meest directe manier om mee te kunnen doen in een democratie. Het VN-verdrag handicap zegt ook dat het verkiezingsproces toegankelijk moet zijn voor mensen met een beperking. Toen het verdrag in werking trad, is de Nederlandse wet aangepast. En die wordt ook nog verder aangepast. Maar nu komt het echt aan op de uitvoering. Heel belangrijk is dat we zien dat er op meer plaatsen samen met mensen met een beperking wordt gekeken hoe het stemproces, het verkiezingsproces en de stemlokalen toegankelijker kunnen worden. Dat zie je bijvoorbeeld hier in Utrecht bij dit stembureau." 

Benny Elferink: "Ja, voor mij is dit stembureau echt super want het is toegankelijk voor gebarentaal. En dat is heel speciaal. Het is heel goed dat de gemeente Utrecht daarin voorziet. Het is toegankelijk voor doven en slechthorenden maar het is ook zichtbaar voor andere mensen. En daarom dat mensen al snel kunnen denken ‘oh wat leuk, wat goed dat dove mensen ook betrokken worden bij de verkiezingen’ En dat vind ik heel belangrijk. En zo worden wij ook meer gezien." 

Lisa Hinderks: "Het stemmen is een feest van democratie. Dus het moet ook toegankelijk zijn. Ook voor doven en slechthorenden is het prettig als in een stembureau gelijkwaardige communicatie aanwezig is zodat er gebaard kan worden. Dat is heel belangrijk. Hier is het speciaal voor doven en slechthorenden, maar iedereen is natuurlijk welkom. Het is heel belangrijk dat je een stembureau hebt dat bij je past. Met in dit geval gebarentaal." 

Alt-tekst

In deze video interviewen we Benny Elferink en Lisa Hinderks op een verkiezingsdag. Zij zijn voorzitter en plaatsvervangend voorzitter op het gebaren-toegankelijk stembureau. Daarnaast wordt ook Marjolein Swaanenburg-van Roosmalen geïnterviewd, zij is Collegelid bij het College voor de Rechten van de Mens. Tussendoor zie je beelden van het stembureau en het stemproces gedurende dag. 

Samen met mensen met een beperking wordt er op steeds meer plaatsen gekeken hoe het stemproces, verkiezingsproces en de stemlokalen toegankelijker kunnen worden om de verkiezingen toegankelijk te maken. Zoals verkiezingsprogramma’s die worden uitgebracht in begrijpelijke taal en stembureaus die zowel fysiek als qua informatie en communicatie toegankelijk zijn. Het stembureau waarin gebarentaal wordt gesproken, zoals het stembureau op het College voor de Rechten van de Mens in Utrecht, is hier een mooi voorbeeld van.  

Het College voor de Rechten van de Mens 

Het College voor de Rechten van de Mens is toezichthouder op de uitvoering van het VN-verdrag handicap in Nederland dat bepaalt dat mensen met een beperking zo zelfstandig mogelijk moeten kunnen meedoen aan de samenleving en de politiek. Dit betekent ook meedoen aan het verkiezingsproces, zowel het kunnen stemmen als je verkiesbaar kunnen stellen. Toegankelijke verkiezingen zijn daarbij van groot belang. Daarom stelt het College zijn eigen gebouw graag beschikbaar aan de Gemeente Utrecht om er net als voorgaande jaren een extra toegankelijk stembureau in te huisvesten tijdens de verkiezingen.  

Ook zal het College de toegankelijkheid van de verkiezingen ook dit jaar monitoren en verbeteringen bespreken met de overheid. 

Op de website waarismijnstemlokaal.nl kun je opzoeken hoe de toegankelijkheid is geregeld van een stembureau bij jou in de buurt.