Maatregelen nodig om toenemend aantal dak- en thuislozen aan te pakken

De vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport debatteert donderdag 19 december 2019 met staatssecretaris Blokhuis van VWS over de toename van het aantal dak- en thuislozen in Nederland en de plannen die het kabinet voorstelt. Het College voor de Rechten van de Mens heeft in een brief aan de Kamercommissie benadrukt dat er actie nodig is.

Dakloosheid is in Nederland een groeiend probleem, zo is het aantal daklozen de afgelopen jaren meer dan verdubbeld. Zorgwekkend, vindt het College voor de Rechten van de Mens, want dak- en thuisloze mensen behoren tot de kwetsbaarste groepen in Nederland, en hun rechten staan op meerdere manieren onder druk.

Rechten onder druk

Dakloosheid is één van de ernstigste schendingen van het recht op huisvesting. Het gaat verder dan alleen geen dak boven je hoofd hebben: het gaat ook over het gebrek aan een veilige plek om jezelf te kunnen zijn. Bovendien heeft dakloosheid vaak invloed op andere rechten, zoals het recht op privacy, de mogelijkheid om onderwijs te volgen en toegang tot goede zorg. De rechten van kinderen komen in het bijzonder onder druk te staan: voor hen is het gebrek aan een veilige thuisomgeving en de angst om gescheiden te worden van hun ouders extra schrijnend.

Aantal dak- en thuisloze mensen neemt toe

Dat het aantal dat mensen dak- of thuisloos raakt toeneemt, heeft al langere tijd de aandacht van het College, dat meerdere malen heeft opgeroepen om actie te ondernemen om die groei te stoppen en het recht op huisvesting beter te beschermen. Hoewel het kabinet de urgentie van het probleem lijkt in te zien, zijn de voorgestelde maatregelen volgens het College ontoereikend. Er ligt teveel nadruk op nog meer informatieverzameling en het voeren van gesprekken, terwijl op korte termijn concrete maatregelen nodig zijn.

Het College voor de Rechten van de Mens noemt drie punten die op korte termijn van belang zijn:

  • Direct realiseren van voldoende opvangplekken, om te zorgen dat niemand in de winter op straat komt te staan.
  • Direct maatregelen nemen om zogenoemde ‘zelfredzame’ daklozen te helpen, die nu geen aanspraak kunnen maken op veel opvangregelingen.
  • Zorgen dat de ministeries die nu de brief hebben ondertekend, ook bij alle te nemen maatregelen betrokken blijven. Dakloosheid is primair een probleem van gebrek aan goede huisvesting, maar heeft vaak sociaaleconomische oorzaken en valt ook samen met zorgproblematiek.

Het College blijft zich inzetten voor het terugdringen en voorkomen van dakloosheid.