Op 29 oktober gaan Nederlanders naar de stembus. De verkiezingsdebatten zijn in volle gang. Discussies gaan over belangrijke thema's die ons allemaal raken: wonen, koopkracht, defensie, migratie, klimaat. Politieke partijen staan tegenover elkaar in visie en aanpak. De verkiezingstijd is hét moment om die verschillen te belichten. Daarbij hoort een stevig en open debat: het is de kern van de democratie. Toch vraagt dat om zorgvuldigheid.
Het College voor de Rechten van de Mens roept politici op om haat en onverdraagzaamheid geen podium te geven. Laat stigmatiserend taalgebruik, waarbij hele groepen in de onze samenleving negatief worden afgeschilderd, achterwege.
Beeld: © Robin Utrecht / ANP
Grenzen aan het vrije woord
Meningen mogen botsen. Het vrije woord is waardevol en geeft zicht op ieders visie. De kern van de democratie is dat alle meningen gehoord mogen worden en dat er ruimte is voor kritiek. In campagnetijd brengen politici hun boodschap extra scherp. Zo maken ze onderlinge verschillen duidelijk en proberen ze kiezers te overtuigen.
In Nederland is daar van oudsher veel ruimte voor: we hebben immers een traditie om geen blad voor de mond te nemen. Maar er zijn grenzen. Vrijheid van meningsuiting stopt waar het strafrecht begint. Haatzaaien is verboden, net als het aanzetten tot discriminatie.
Woorden doen ertoe
Het Europees Hof van de Rechten van de Mens staat pal voor het vrije publieke debat. Tegelijkertijd benadrukt het Hof dat politici, juist door hun invloed, speciale verantwoordelijkheden dragen. Zij moeten de basiswaarden van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens – vrijheid, gelijkheid, menselijke waardigheid – niet ondermijnen.
Woorden kunnen kwetsen en schadelijk zijn voor de samenleving. Discriminatoire uitspraken van politieke leiders kunnen de indruk wekken dat ongelijke behandeling toelaatbaar is in de maatschappij.
Het College roept alle politici op om weg te blijven van stigmatiserend taalgebruik. Gelijkwaardigheid van alle groepen, ook in woordkeuze, is van groot belang voor onze samenleving. Geef haat en onverdraagzaamheid geen ruimte.