Het College voor de rechten van de Mens roept de Eerste Kamer op niet in te stemmen met de 'Wet versterking regie volkshuisvesting zolang een discriminerend onderdeel daar niet uit is verwijderd. Het onderdeel verbiedt gemeenten urgentieverklaringen te geven aan mensen die op grond van de Vreemdelingenwet rechtmatig in Nederland zijn. Dat is discriminatie en in strijd met de Grondwet.
Beeld: © College voor de Rechten van de Mens / Kim van Dam / ANP
De Eerste Kamer bespreekt op 9 september het wetsvoorstel 'versterking regie volkshuisvesting'. Het discriminerende onderdeel was eerder dit jaar via een amendement van de Tweede kamer op het laatste moment in het wetsvoorstel terechtgekomen. Het sluit elke mogelijkheid uit voor mensen die rechtmatig in Nederland verblijven op basis van een verblijfsvergunning, om met urgentie een huurwoning te krijgen. Zelfs als bijvoorbeeld iemand aan een gewelddadige relatie wil ontsnappen, uit medische noodzaak een ander soort woning nodig heeft, of als een gezin door brand dakloos is geworden.
Minister erkent discriminerende werking
De minister van volkshuisvesting, Mona Keijzer, heeft zelf al aangegeven dat dit amendement personen discrimineert op grond van ‘ras’ en 'nationaliteit' en daarmee artikel 1 van de Grondwet en mensenrechtenverdragen schendt.
Het ingevoegde wetsartikel kan niet overeind blijven. De Eerste Kamer moet een wet goedkeuren of afkeuren, heeft geen recht van amendement (recht om een voorstel aan te passen). De minister kan wel het wetsvoorstel terugnemen of via reparatiewetgeving een onderdeel uit het voorstel verwijderen. Dit wordt een ‘novelle’ genoemd. Daarvoor is akkoord van de Tweede Kamer nodig.
Alternatief wetsvoorstel ook discriminatie
De minister wil met de Eerste Kamer overleggen over wat er nu moet gebeuren. De minister geeft de optie aan de Eerste Kamer om het discriminerende onderdeel wel aan te nemen, maar via een procedurele constructie de ‘inwerkingtreding’ van het discriminerende onderdeel uit te stellen. De minister had al een ander wetsvoorstel in voorbereiding over verbod op voorrang voor statushouders, dat zij als goed alternatief ziet. Het College heeft dat wetsvoorstel echter al eerder getoetst aan het verbod op discriminatie en ook dit voorstel doorstaat deze toets niet.
Bescherm kinderen tegen dakloosheid
Positief aan het wetsvoorstel versterking regie volkshuisvesting is dat het dankzij een ander amendement regelt dat dakloze gezinnen met minderjarige kinderen altijd als urgent woningzoekenden moeten gelden. Dakloosheid voor kinderen is ingrijpend en schadelijk voor hun ontwikkeling. Dat zou altijd voorkomen moeten worden en het onderdeel is dan ook in lijn met het Kinderrechtenverdrag. Minister Keijzer is echter terughoudend over invoering van dit onderdeel uit zorg over uitvoerbaarheid. Die bezwaren overtuigen het College niet.
Oproep aan Eerste Kamer
Het College doet een beroep op de Eerste Kamer om niet in te stemmen met de Wet versterking regie volkshuisvesting zolang het discriminerende onderdeel niet onvoorwaardelijk uit het wetsvoorstel is gehaald. Als dat geregeld is, pleit het College ervoor de urgentie voor dakloze gezinnen in het voorstel overeind te laten.