Digitale toegankelijkheid voor mensen met een beperking: hoe staat het ervoor?
Op 3 december 2024 publiceerde het College zijn jaarlijkse monitorrapportage over het VN-verdrag handicap. Hieruit bleek dat het zelfstandig digitaal regelen van overheidszaken, zorg, onderwijs of bankzaken vaak nog steeds moeilijk of zelfs onmogelijk is voor mensen met een beperking. Inmiddels zijn we bijna een halfjaar verder: hoe staat het ervoor en welke stappen zijn er in de tussentijd gezet?
De rapportage legde verschillende knelpunten bloot. Zo bleek bijvoorbeeld dat mensen informatie niet tot zich kunnen nemen omdat filmpjes geen ondertiteling bevatten, een formulier niet kunnen invullen omdat deze niet zonder muis te gebruiken is en geen afspraak kunnen maken bij een dokter omdat de digitale patiëntenomgeving niet toegankelijk is. Ook bleek maar 6 % van alle overheidswebsites volledig te voldoen aan alle toegankelijkheidseisen.
Wat waren de aanbevelingen van het College?
We deden eind vorig jaar een aantal belangrijke aanbevelingen aan de overheid, om te zorgen voor meer digitale toegankelijkheid.
- Formuleer concretere doelstellingen voor de Nationale strategie voor de implementatie van het VN-verdrag handicap, inclusief voor Caribisch Nederland
- Betrek mensen met een beperking
- Garandeer de toegang tot overheidsdienstverlening voor vertegenwoordigers
- Zorg ervoor dat alle overheidsinstanties zich houden aan de toegankelijkheidseisen van het Besluit digitale toegankelijkheid overheid, onder andere door het stellen van eisen bij inkoopvoorwaarden en door te zorgen voor effectief toezicht
- Leg toegankelijkheidseisen en minimumrichtlijnen op aan essentiële private dienstverleners en zorg voor training
Hoe gaat het nu?
- De problemen die het College signaleerde zijn nog steeds actueel
- Momenteel voldoet 7 procent van de overheidswebsites- en apps aan alle wettelijke eisen voor toegankelijkheid. Dat is 1 procent meer dan in december 2024
- In het onderwijs en in de zorg zijn er niet genoeg bindende toegankelijkheidsregels. Het College vindt dat deze er zo snel mogelijk moeten komen.
Nationaal actieplan, goed toezicht en tijd van vrijblijvendheid voorbij
In de afgelopen maanden heeft de overheid op het gebied van digitale toegankelijkheid verschillende stappen aangekondigd. Zo kondigde staatssecretaris Zsábo van Digitalisering en Koninkrijksrelaties aan dat er in juni 2025 een 'nationaal actieplan webbeleid' komt. In dit actieplan komen stappen te staan die hij onderneemt om de digitale toegankelijkheid van overheidswebsites- en apps te verbeteren. Daarnaast heeft hij aangegeven dat er 'goed toezicht' moet worden gehouden en dat de tijd van vrijblijvendheid voorbij is.
Ook beloofde de staatssecretaris meer in te zetten op leveranciersmanagement. Dit moet ervoor zorgen dat de overheid beter let op digitale toegankelijkheid bij de inkoop van producten. Tot slot wil de staatssecretaris instrumenten beschikbaar maken die overheidsorganisaties kunnen helpen in het digitaal toegankelijkheid maken van hun websites, apps en content. Momenteel is het ministerie bezig om de toepassingen van de Code Inclusief Digitaal (CIDO) hierin te integreren.
De Code Inclusief Digitaal Ontwerpen (CIDO) is ontwikkeld voor organisaties en ervaringsdeskundigen. De Code biedt ondersteuning bij het ontwerpen van digitale diensten en bij de samenwerking met ervaringsdeskundigen. De CIDO moet erop toezien dat bij het ontwerpen van websites en applicaties de eindgebruikers (onder wie mensen met een beperking) worden betrokken.
Wat doet het College?
Als toezichthouder volgt het College de voortgang op het gebied van digitale toegankelijkheid op de voet en overlegt het regelmatig met de betrokken ministeries. Ook geeft het College regelmatig punten mee aan de Tweede Kamer. Zo deelden we onlangs een brief met de Tweede Kamer voor het debat over digitale inclusie op 23 januari, en deelden we een brief met de Tweede Kamercommissie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), voor het debat over digitale toegankelijkheid van de zorg op 10 april. Tot slot gaven we onze punten nog mee aan de commissie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voor het debat 'digitalisering in het onderwijs' op 3 en 10 april.
We zien vooral dat in de zorg en in het onderwijs nog flinke verbetering nodig is om de digitale toegankelijkheid voor mensen met een beperking te verbeteren. Vooral op het gebied van structurele wetgeving. De staatssecretaris heeft aangegeven hierop te willen gaan inzetten, dat stemt positief. Het College zal de ontwikkelingen komende periode op de voet volgen.