Anti-foltercomité kritisch op onderdelen Nederlands gevangeniswezen
In mei 2022 bezocht het Europees Comité voor de Preventie van Foltering en Onmenselijke Behandeling of Bestraffing (CPT) gevangenissen, politiebureaus en detentiecentra in het Europese deel van Nederland en op Aruba, Curaçao en Sint Maarten. Het doel hiervan was te controleren of de behandeling van gedetineerden en de omstandigheden aan mensenrechtenstandaarden voldoen. Op dinsdag 4 juli wordt het rapport en de reactie van de regering erop behandeld in de Tweede Kamercommissie Justitie en Veiligheid. Het College sprak voorafgaand aan het bezoek met het CPT.
Vreemdelingenbewaring in Rotterdam
De regering maakte het rapport in juni van dit jaar openbaar. In het algemeen is het CPT positief over de omstandigheden in de gevangenissen, detentiecentra en politiebureaus in Europees Nederland. Een belangrijk punt van kritiek is de mogelijkheid om arrestanten met een risico op suïcide of zelfbeschadiging tot drie dagen naakt in een observatiecel vast te houden. Ook bestempelt het CPT de regimes in de Extra Beveiligde Inrichting (EBI), en delen van de Terroristenafdeling (TA) en de Afdeling Beheersproblematische Gedetineerden (BPG) als veel te beperkend. Het Comité stelde vast dat gedetineerden in de BPG-afdeling in Vught bijvoorbeeld enkele weken of maanden 23 uur per dag opgesloten in hun cel kunnen komen te zitten, onder omstandigheden die lijken op eenzame opsluiting.
Het CPT is kritisch over het beleid rond vreemdelingenbewaring in Detentiecentrum in Rotterdam. Dit betreft niet-Nederlanders die het land moeten verlaten en die daarvoor beschikbaar moeten blijven. De meeste van hen moeten 18 uur per dag op hun cel blijven. Terwijl in soortgelijke centra in Schiphol en Zeist een ‘open deur’ beleid wordt gevoerd. Het is volgens het CPT ‘totaal ongepast’ om gevangenisregels toe te passen op mensen in vreemdelingenbewaring.
Slechte omstandigheden op Aruba en Curaçao
Over de omstandigheden in gevangenissen en vreemdelingendetentie op Aruba en Curaçao is het CPT zeer kritisch. De cellen in de gevangenissen werden vuil en vervallen aangetroffen. Een aantal had schimmel op de muren. De ruimtes waren krap voor het aantal gevangenen dat er was ondergebracht. Ook waren er geen passende toiletvoorzieningen voor mensen met een beperking. Het CPT heeft de lokale autoriteiten tijdens het onderzoek verzocht om de zeecontainers op Aruba en de ‘Illegalen Barakken’ op Curaçao - die werden gebruikt voor vreemdelingenbewaring - te sluiten. De regering heeft inmiddels laten weten dat er nieuwe gebouwen voor vreemdelingenbewaring in gebruik zijn genomen en dat de containers op Aruba en de barakken op Curaçao niet meer in gebruik zijn.