Aan de slag met mensenrechten in het voorgezet onderwijs
Mensenrechten spelen een grote rol in het dagelijks leven. Zowel thuis, op straat als op school. Wat zijn mensen- en kinderrechten precies en op welke manier kun je er op de vo-school mee aan de slag?
Vanuit mensenrechten werken
Mensenrechten gelden altijd en voor iedereen. Ze zijn gebaseerd op basiswaarden als vrijheid, gelijkheid en respect voor elkaar. Door op school over mensen- en kinderrechten te leren, kunnen leerlingen deze in het leven van alledag herkennen. Ze leren dan als het ware te kijken door een mensenrechtenbril en van daaruit te handelen. Zo ontwikkelt de leerling tijdens zijn schooljaren de competenties die hem of haar in staat stelt volwaardig deel te nemen aan een democratische rechtsstaat. Dit is niet alleen een kwestie van weten maar ook en vooral van oefenen en ervaren.
Bovendien leidt aandacht voor mensenrechten op school tot betere onderlinge relaties, meer respect, samenwerking en acceptatie. Je vergroot het zelfvertrouwen van leerlingen en lastige maatschappelijke onderwerpen zijn in de klas respectvol te bespreken. Een schoolbrede aanpak van mensen- en kinderrechten kan veel onderwijsthema’s met elkaar verbinden. Denk aan burgerschap, anti-pestbeleid, sociale veiligheid en weerbaarheid, het tegengaan van radicalisering, inspraak van leerlingen en draagvlak voor passend onderwijs. Een school die vanuit mensenrechten denkt en werkt, kan vandaaruit een samenhangende visie en aanpak formuleren en daar invulling aan geven.
Toolbox geeft mensenrechten vorm op school
De toolbox helpt je als docent, schoolleider of schoolbestuurder om mensen- en kinderrechten op school vorm te geven. We bieden tools aan om mensen- en kinderrechten stap voor stap vorm te geven: in vakinhoud, didactiek en pedagogiek. Binnen en buiten de klas. En ook, zo mogelijk, in een schoolbrede en structurele aanpak. Die levert namelijk het meeste op. Aan de hand van reflectievragen, schoolvoorbeelden en informatie kun je praktisch aan de slag.
De toolbox geeft handvatten binnen vier schooldomeinen:
- Het schoolbeleid: de manier waarop de school bestuurd en geleid wordt
- Omgaan met elkaar: een positief en open pedagogisch klimaat binnen de hele school
- In de klas: hoe en waarover in de klas onderwezen wordt
- De klas- en schoolomgeving: hoe het klaslokaal en het schoolgebouw ingericht zijn
Maak van de school een gemeenschap waar mensen- en kinderrechten worden geleerd en in de praktijk worden gebracht. Een plaats waar iedereen erbij hoort en aangemoedigd wordt om deel te nemen aan gesprekken, oefeningen en activiteiten, los van status of rol, en daardoor te groeien. En waar culturele diversiteit gevierd wordt.
Download de Toolbox Mensenrechten op school in het primair en voortgezet onderwijs
Wil je een gedrukte versie? Mail ons op info@mensenrechten.nl inclusief alle nodige gegevens en we sturen het op:
- naam aanvrager
- functie aanvrager
- school of organisatie
- straatnaam, huisnummer, postcode en plaatsnaam
“Het geeft je zelfvertrouwen om te weten dat je rechten hebt en dat anderen daar om geven.”
- Leerling en deelnemer aan het Rights Respecting Schools-project van UNICEF
Werkvormen over huisvesting en godsdienstvrijheid
Het College ontwikkelde werkvormen om leerlingen uit het voortgezet onderwijs na te laten denken over de betekenis van het recht op huisvesting en op de vrijheid van godsdienst of levensbeschouwing. Ze zijn direct in een lesuur te gebruiken en bieden daarnaast ook nog verdieping.
Beide werkvormen zijn gemaakt in samenwerking met het bureau Common Ground.
Dakloosheid
Aan de hand van persoonlijke verhalen zien leerlingen dat je ook als jongeren te maken kunt krijgen met dakloosheid. Ze komen erachter welke hulp wel helpt en welke niet. Je kunt leerlingen na laten denken over mogelijke individuele en maatschappelijke oplossingen.
Download werkvorm Recht op huisvesting
Vrijheid van godsdienst
Via verschillende casussen leren en stellingen over de vrijheid van godsdienst of levensbeschouwing en formuleren ze onderbouwde meningen over botsende grondrechten.
Download de werkvorm over het recht op vrijheid van godsdienst en levensbeschouwing