Aan de slag met mensenrechten in het primair onderwijs

Vanuit mensenrechten werken

Mensenrechten gelden altijd en voor iedereen. Ze zijn gebaseerd op basiswaarden als vrijheid, gelijkheid en respect voor elkaar. Door op school over mensen- en kinderrechten te leren, kunnen leerlingen deze in het leven van alledag herkennen. Ze leren dan als het ware te kijken door een mensenrechtenbril en van daaruit te handelen. Zo ontwikkelt de leerling tijdens zijn schooljaren de competenties die hem of haar in staat stelt volwaardig deel te nemen aan een democratische rechtsstaat. Dit is niet alleen een kwestie van weten maar ook en vooral van oefenen en ervaren.

Bovendien leidt aandacht voor mensenrechten op school tot betere onderlinge relaties, meer respect, samenwerking en acceptatie. Je vergroot het zelfvertrouwen van leerlingen en lastige maatschappelijke onderwerpen zijn in de klas respectvol te bespreken. Een schoolbrede aanpak van mensen- en kinderrechten kan veel onderwijsthema’s met elkaar verbinden. Denk aan burgerschap, anti-pestbeleid, sociale veiligheid en weerbaarheid, het tegengaan van radicalisering, inspraak van leerlingen en draagvlak voor passend onderwijs. Een school die vanuit mensenrechten denkt en werkt, kan vandaaruit een samenhangende visie en aanpak formuleren en daar invulling aan geven.

Toolbox geeft mensenrechten vorm op school 

De toolbox helpt je als leerkracht, schoolleider of schoolbestuurder om mensen- en kinderrechten op school vorm te geven. We bieden tools aan om mensen- en kinderrechten stap voor stap vorm te geven: in vakinhoud, didactiek en pedagogiek. Binnen en buiten de klas. En ook, zo mogelijk, in een schoolbrede en structurele aanpak. Die levert namelijk het meeste op. Aan de hand van reflectievragen, schoolvoorbeelden en informatie kun je praktisch aan de slag.

De toolbox geeft handvatten binnen vier schooldomeinen:

• Het schoolbeleid: de manier waarop de school bestuurd en geleid wordt
• Omgaan met elkaar: een positief en open pedagogisch klimaat binnen de hele school
• In de klas: hoe en waarover in de klas onderwezen wordt
• De klas- en schoolomgeving: hoe het klaslokaal en het schoolgebouw ingericht zijn

Maak van de school een gemeenschap waar mensen- en kinderrechten worden geleerd en in de praktijk worden gebracht. Een plaats waar iedereen erbij hoort en aangemoedigd wordt om deel te nemen aan gesprekken, oefeningen en activiteiten, los van status of rol, en daardoor te groeien. En waar culturele diversiteit gevierd wordt.

Download Toolbox Mensenrechten in het po en vo

Wil je een gedrukte versie? Mail ons op info@mensenrechten.nl inclusief alle nodige gegevens en we sturen het op:

• naam aanvrager
• functie aanvrager
• school of organisatie
• straatnaam, huisnummer, postcode en plaatsnaam

“Het geeft je zelfvertrouwen om te weten dat je rechten hebt en dat anderen daar om geven.” 
- Leerling en deelnemer aan het Rights Respecting Schools-project van UNICEF

Lessen over burgerschap en mensenrechten

Het College heeft samen met Kwintessens een lessenserie ontwikkeld waarmee ook jonge kinderen aan de slag kunnen met burgerschap en mensenrechten. Door middel van kleurrijke animaties van boerderijdieren en filmpjes leren kinderen vragen te stellen bij allerlei dagelijkse situaties: waarom zou je iedereen mee laten doen? Mag iedereen naar school en wie zorgt er eigenlijk voor de school? Waarom zijn mensenrechten en kinderrechten belangrijk? Voor zowel onder-, midden- als bovenbouwdocenten staan vijf lessen klaar. 

Digibord lessenserie Burgerschap en mensenrechten primair onderwijs